کابل کراس چیست و کاربرد آن

شاید برای شما هم پیش آمده باشد که بخواهید دو کامپیوتر را بدون استفاده از سوییچ یا مودم به هم وصل کنید. در چنین شرایطی یک کابل شبکه‌ی معمولی (استریت) کار نمی‌کند. اینجاست که پای کابل کراس (Crossover Cable) وسط می‌آید.

کابل کراس چیست؟

 کابلی است که به گونه‌ای طراحی شده تا دو دستگاه مشابه مثل دو کامپیوتر، دو سوییچ یا دو روتر را مستقیم به هم متصل کند. تفاوت اصلی آن با کابل استریت در نحوه‌ی چیدمان سیم‌ها در دو سر کابل است. در کابل کراس، سیم‌های مربوط به ارسال (TX) و دریافت (RX) جابه‌جا می‌شوند تا داده‌ای که یک دستگاه ارسال می‌کند، مستقیماً توسط دستگاه دیگر دریافت شود.

 اگر کابل استریت برای اتصال دستگاه‌های متفاوت ساخته شده، کابل کراس برای اتصال مستقیم دستگاه‌های هم‌نوع به کار می‌رود.

تاریخچه کابل کراس

در روزهای ابتدایی شبکه‌های محلی (LAN)، بیشتر دستگاه‌ها ساده بودند و قابلیت‌های هوشمند امروزی را نداشتند. آن زمان اگر می‌خواستید دو کامپیوتر را مستقیم به هم وصل کنید، یا دو سوییچ را به هم متصل کنید، تنها راه استفاده از کابل کراس بود.

با گذشت زمان و معرفی فناوری Auto-MDI/MDIX، بیشتر کارت‌های شبکه توانستند به طور خودکار تشخیص دهند که کابل استریت وصل است یا کراس، و مسیر سیم‌ها را خودشان اصلاح کنند. به همین دلیل، امروزه کاربرد کابل کراس بسیار محدودتر شده است.

ساختار کابل کراس

کابل کراس از نظر ظاهری هیچ تفاوتی با کابل‌های شبکه دیگر ندارد. تفاوت اصلی در چیدمان سیم‌ها داخل سوکت RJ45 است.

• در کابل استریت: هر دو سر کابل با استاندارد مشابه (T568A یا T568B) پانچ می‌شوند.

• در کابل کراس: یک سر با استاندارد T568A و سر دیگر با T568B پانچ می‌شود.

این تغییر باعث می‌شود سیم‌های مربوط به ارسال و دریافت داده جابه‌جا شوند.

تفاوت کابل کراس و استریت

کاربرد کابل کراس در شبکه

کابل کراس بیشتر در گذشته استفاده می‌شد، اما همچنان در بعضی شرایط خاص کاربرد دارد:

1.اتصال مستقیم دو کامپیوتر
در زمان‌هایی که شبکه‌های خانگی یا اداری کوچک وجود داشتند و سوییچ یا مودم در دسترس نبود، از کابل کراس برای اتصال دو کامپیوتر و تبادل فایل یا انجام بازی‌های شبکه‌ای استفاده می‌شد.

2.اتصال دو سوییچ یا روتر قدیمی
تجهیزات قدیمی فاقد قابلیت Auto-MDI/MDIX بودند و برای ارتباط مستقیم نیاز به کابل کراس داشتند.

3.تست و عیب‌یابی شبکه
مهندسان شبکه برای بررسی سریع اتصال مستقیم دو دستگاه از کابل کراس استفاده می‌کردند تا مطمئن شوند مشکل از کابل یا سخت‌افزار نیست.

به عنوان مثال، در برخی از مدل‌های سوئیچ سیسکو قدیمی برای اتصال مستقیم نیاز به کابل کراس وجود داشت

آموزش ساخت کابل کراس (Crossover Cable)

ساخت کابل کراس کار سختی نیست. کافی است بدانید باید دو سر کابل را با استانداردهای متفاوت پانچ کنید:

• یک سر با استاندارد T568A

• سر دیگر با استاندارد T568B

مراحل ساخت کابل کراس

1.آماده‌سازی کابل شبکه → طول مناسب را برش بزنید و روکش کابل را جدا کنید.

2.مرتب کردن رشته سیم‌ها → هر کابل شامل ۴ زوج سیم رنگی است. آن‌ها را باز کرده و طبق استاندارد بچینید.

• سر اول (T568A): سفید-سبز، سبز، سفید-نارنجی، آبی، سفید-آبی، نارنجی، سفید-قهوه‌ای، قهوه‌ای

• سر دوم (T568B): سفید-نارنجی، نارنجی، سفید-سبز، آبی، سفید-آبی، سبز، سفید-قهوه‌ای، قهوه‌ای
  
  

3.گذاشتن سیم‌ها در سوکت RJ45 → سیم‌ها را به ترتیب درست داخل سوکت قرار دهید.

4.پانچ کردن سوکت → با ابزار پرس (Crimping Tool) سوکت را محکم کنید.

5.تست کابل → در پایان با تستر شبکه بررسی کنید که ارتباط درست برقرار است.

کابل کراس در مقابل تکنولوژی‌های جدید

امروزه به لطف قابلیت Auto-MDI/MDIX، کارت‌های شبکه و سوییچ‌های مدرن به صورت هوشمند تشخیص می‌دهند که کابل استریت متصل شده یا کراس، و مسیر ارتباط را خودکار اصلاح می‌کنند.

بنابراین حتی اگر کابل کراس در دسترس نداشته باشید، می‌توانید از یک کابل استریت استفاده کنید و دستگاه‌ها خودشان تطبیق لازم را انجام می‌دهند.

جمع‌بندی

کابل کراس یکی از ابزارهای مهم در شبکه‌های قدیمی بود که امکان اتصال مستقیم دو دستگاه مشابه را فراهم می‌کرد. تفاوت اصلی آن با کابل استریت در چیدمان سیم‌ها است. اگرچه امروزه بیشتر تجهیزات شبکه هوشمند هستند و نیازی به کابل کراس نداریم، اما آشنایی با آن همچنان برای مهندسان و علاقه‌مندان شبکه اهمیت دارد.

به طور خلاصه:

• برای اتصال دستگاه‌های متفاوت ⇒ کابل استریت

• برای اتصال دستگاه‌های مشابه ⇒ کابل کراس (البته بیشتر در تجهیزات قدیمی)

سوالات متداول 

1. کابل کراس چیست؟

کابلی است که سیم‌های آن در دو سر به شکل متفاوت پانچ می‌شوند تا دستگاه‌های مشابه مثل دو کامپیوتر یا دو سوییچ بتوانند مستقیم به هم متصل شوند.

2. تفاوت کابل کراس و استریت چیست؟

 در کابل استریت چیدمان سیم‌ها در هر دو سر یکسان است، اما در کابل کراس متفاوت است و باعث جابه‌جایی مسیر ارسال و دریافت داده می‌شود.

3. چه زمانی باید از کابل کراس استفاده کنیم؟

 وقتی بخواهید دو دستگاه مشابه را بدون واسطه وصل کنید؛ مثل دو کامپیوتر یا دو روتر قدیمی.

4. آیا کابل کراس هنوز کاربرد دارد؟

 خیر، در تجهیزات جدید معمولاً نیازی به کابل کراس نیست، چون فناوری Auto-MDI/MDIX این مشکل را حل کرده است.

5. آیا می‌توان کابل استریت را به کابل کراس تبدیل کرد؟

 بله، کافی است یک سر کابل را مجدداً با استاندارد متفاوت پانچ کنید تا به کابل کراس تبدیل شود.